تفاوت کما و زندگی نباتی
کما، حالتی از بیهوشی کامل است که چشمهای فرد هم بسته هستند؛ اما زندگی نباتی حالتی از بیهوشی کامل است که چشمها باز هستند و فرد همانند افراد سالم خواب و بیداری دارد. کما نوعی آسیب مغزی شدید در اثر سکته مغزی، ضربه مغزی یا خونریزی مغزی است که ساختار و بافتهای اطراف مغز را از بین میبرد. مصرف بیش از حد دارو، غرق شدن، ایست قلبی و هیپوترمی شدید هم میتوانند باعث به کما رفتن فرد شوند. بازگشت و بهبودی در بیماران کمایی به علت عارضه، شدت آسیب دیدگی و مدت زمان کما بستگی دارد. بیماران کمایی و زندگی نباتی هر دو گزینه مناسبی برای پیوند اعضا و اهدای عضو نیستند.
کما چه وضعیتی هست؟
وقتی کسی به کما می رود وارد یک وضعیت ناخودآگاه می گردد، این افراد زنده هستند ولی به محیطشان پاسخ نمی دهند و بیدار نمی شوند، در این وضعیت محرک های محیط مانند درد نیز نمی تواند باعث بیدار شدن بیمار شوند، کما زمانی ایجاد می شود که مغز دچار آسیب شده باشد، افزایش فشار، خونریزی مغزی، سکته مغزی، وجود سم در خون و یا نرسیدن و کمبود اکسیژن می تواند باعث کما شود.سایر علل شامل بیماریهای عفونی مانند مننژیت، سکته مغزی، افت شدید فشار خون، کمای دیابتی، کمای اورمیک، آسیبهای تروماتیک (ضربه به سر)، آسیبهای هیپوکسیک و… است.
سطح هشیاری با مقیاس کمای گلاسکو (GCS) از سه تا پانزده ارزیابی میشود، به طوری که GCS مساوی ۱۵ یعنی انسان کاملاً هشیار و آگاه، حد فاصل بین ۱۵ تا ۸ به معنای اختلال در هشیاری و از ۸ به پایین کما (بیهوش) محسوب میشود. همچنین از ۶ به پایین را کمای عمیق نامیده و GCS مساوی ۳ به معنای عمیقترین سطح کما است.
در کمای عمیق به دلیل عدم تنفس ارادی، بیمار به دستگاه تنفس مصنوعی (ونتیلاتور) با مد تهویه اجباری متصل میشود. هرچند در کماهای سطحی نیز بیمار نیازمند حمایت تنفسی است اما ممکن است به مد اجباری نیازی نباشد.